در دنیای امروز، مدیریت دارایی‌های زیرساختی به یکی از مهم‌ترین حوزه‌های سرمایه‌گذاری و توسعه اقتصادی تبدیل شده است. با ورود به سال ۲۰۲۵، روندهای جدیدی در این حوزه شکل گرفته که آینده صنعت زیرساخت را دگرگون خواهد کرد. در این مقاله، به بررسی مهم‌ترین روندها و فرصت‌های مدیریت دارایی‌های زیرساختی در سال ۲۰۲۵ می‌پردازیم.
مگاروندهای تأثیرگذار بر مدیریت دارایی‌های زیرساختی
تنش‌های ژئوپلیتیک، تعرفه‌ها و نوسانات بازار ناشی از هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۵ نقش مهمی در شکل‌دهی به فضای سرمایه‌گذاری زیرساختی داشته‌اند. این محیط پویا، اهمیت استراتژیک سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی را در ایجاد ثبات و انعطاف‌پذیری در چرخه‌های اقتصادی برجسته می‌کند. همچنین، این شرایط باعث تقویت این باور شده است که زیرساخت‌های بازار میانی برخی از جذاب‌ترین فرصت‌ها را در بازار گسترده‌تر ارائه می‌دهند.
۱. تقاضای انرژی و رشد هوش مصنوعی
تقاضای انرژی در ایالات متحده با نرخ رشد سالانه ۲.۴ درصد تا پایان دهه در حال افزایش است. دیجیتالی‌سازی و پذیرش سریع هوش مصنوعی در صنایع مختلف، نیاز به قدرت محاسباتی و ذخیره‌سازی را تسریع کرده است. پیش‌بینی می‌شود تقاضای مراکز داده از ۳ درصد کل تقاضای انرژی در ایالات متحده به ۸ درصد تا پایان دهه افزایش یابد، که هوش مصنوعی حدود ۲۰ درصد از کل تقاضای انرژی مراکز داده را تا سال ۲۰۳۰ تشکیل خواهد داد.
شرکت‌های بزرگ فناوری مانند مایکروسافت، گوگل و دیگران اهداف انرژی تجدیدپذیر را برای تأمین نیازهای انرژی خود تعیین کرده‌اند. این امر فرصت‌های سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر و تمام منابع تولید انرژی برای پاسخگویی به این تقاضاهای آینده را افزایش می‌دهد.
۲. سرمایه‌گذاری در مراکز داده
اعلام پروژه‌هایی مانند پروژه استارگیت (مشارکت بین سافت‌بانک، اوراکل و اوپن‌ای) و برنامه‌های هزینه‌ای از متا و مایکروسافت، اهمیت هوش مصنوعی و نیاز روزافزون به ظرفیت مراکز داده را تقویت کرده است. همزمان، تحولات مربوط به DeepSeek منجر به بررسی دقیق‌تر زیرساخت‌های مرتبط با هوش مصنوعی شده است.
تا به امروز، اکثر سرمایه نهادی بر سرمایه‌گذاری‌های توسعه‌محور مراکز داده متمرکز بوده که بازده توسعه جذابی را ارائه می‌دهند. سرمایه‌گذاران به منابع جدید نقدینگی در بازار نیاز دارند تا بتوانند به اهداف رشد خود ادامه دهند و بازده را در سطوح قابل توجهی حفظ کنند. نیاز روزافزونی برای بازیافت سرمایه از طریق فروش مراکز داده تثبیت‌شده به سرمایه‌گذاران بازده‌محور وجود دارد.
۳. اقتصاد چرخشی: نادیده گرفته شده و کم‌ارزش؟
در حالی که تولید انرژی تجدیدپذیر یک مؤلفه کلیدی در هر استراتژی کربن‌زدایی است، اهمیت حیاتی اقتصاد چرخشی اغلب نادیده گرفته می‌شود. در حال حاضر، تنها ۷ درصد از مواد استفاده‌شده پس از استفاده به اقتصاد ما بازمی‌گردند که به آلودگی، تغییرات اقلیمی و از بین رفتن تنوع زیستی کمک می‌کند. علاوه بر این، انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰ حدود ۱۲۰ میلیون تن در سال ظرفیت دفع زباله‌های مدفون بسته شود، که نیاز به راه‌حل‌های چرخشی را ضروری می‌سازد.
تخمین‌ها نشان می‌دهد که اقتصاد چرخشی باید تا ۴۵ درصد از کاهش انتشار کربن جهانی را برای دستیابی به برخی از اهداف خالص صفر جهانی تأمین کند. فرصت‌های سرمایه‌گذاری هیجان‌انگیزی در میان شرکت‌هایی با مدل‌های کسب‌وکار چرخشی در زمینه‌هایی مانند تصفیه و بهره‌وری آب، مدیریت پسماند از طریق استفاده مجدد و بازیافت، و راه‌حل‌های ساختمانی ماژولار وجود دارد.
۴. زیرساخت‌های اروپایی در کانون توجه
اروپا علی‌رغم (یا شاید به دلیل) چالش‌هایی مانند جمعیت سالخورده، بهره‌وری پایین‌تر و هزینه‌های بالاتر انرژی، همچنان قطب پررونقی برای فرصت‌های سرمایه‌گذاری زیرساختی است. این قاره همچنان به دلیل سیاست‌های مبتنی بر پایداری و فراخوان‌های فزاینده دوحزبی برای سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در زیرساخت‌ها برای احیای اقتصاد و افزایش بهره‌وری، توجه سرمایه‌گذاران جهانی را جلب می‌کند.
یکی از محرک‌های اصلی سرمایه‌گذاری زیرساختی در اروپا، حرکت منطقه به سمت انرژی سبز و پایداری است که برای رقابت‌پذیری اقتصادی آن حیاتی باقی می‌ماند. در محیطی با رشد کمتر و چالش‌های ژئوپلیتیکی فزاینده، زیرساخت به عنوان یک فرصت سرمایه‌گذاری قوی دیده می‌شود.
فرصت‌های بازار نوظهور در سرمایه‌گذاری زیرساختی
توسعه زیرساخت‌ها وارد دوره‌ای تحول‌آفرین با سرمایه‌گذاری بی‌سابقه شده است، و بازارهای نوظهور در سال ۲۰۲۵ در کانون توجه قرار دارند. این مناطق به مقاصد اصلی سرمایه تبدیل می‌شوند که توسط پیشرفت‌های فناوری، اولویت‌های امنیتی و تغییرات در پویایی تجارت جهانی هدایت می‌شوند. با پشتیبانی جریان‌های سرمایه خصوصی و ابتکارات استراتژیک عمومی، این "سوپرسیکل زیرساختی" فرصت‌های تریلیون دلاری را در بخش‌هایی مانند حمل و نقل، پروژه‌های انرژی، زیرساخت‌های دیجیتال و زنجیره‌های تأمین حیاتی آزاد می‌کند.
۱. زیرساخت‌های دیجیتال
- هوش مصنوعی و مراکز داده: انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری‌ها به ۴۰۰ میلیارد دلار سالانه تا سال ۲۰۲۵ برسد که به استقرار ۱.۸ تریلیون دلاری از ۲۰۲۴ تا ۲۰۳۰ کمک می‌کند. این رشد توسط برنامه‌های کاربردی داده‌محور مانند هوش مصنوعی مولد و حجم کاری سازمانی تغذیه می‌شود.
- ۵G و فیبر نوری: پیش‌بینی می‌شود پوشش ۵G تا سال ۲۰۲۵ به بیش از یک سوم جمعیت جهان برسد که جهشی در اتصال، سرعت و ظرفیت داده ایجاد می‌کند. گسترش شبکه‌های فیبر نوری و کابل‌های زیردریایی شکاف دیجیتالی را کاهش می‌دهد.
۲. زیرساخت‌های انرژی و LNG
- پاسخگویی به تقاضای صنعتی: ساخت پایانه‌های LNG برای پاسخگویی به نیازهای فزاینده انرژی صنعتی در حال تسریع است. در موزامبیک، پروژه LNG به رهبری TotalEnergies نزدیک به ۵ میلیارد دلار تأمین مالی از بانک صادرات-واردات ایالات متحده تأمین کرده است.
- راه‌حل‌های انرژی ترکیبی: ادغام پروژه‌های LNG، خورشیدی و هیدروژن در حال افزایش است و انرژی پاک و مقرون به صرفه را به اقتصادهای نوظهور ارائه می‌دهد.
۳. ارتقای فرودگاه‌ها و بنادر
در سال ۲۰۲۵، توسعه زیرساخت‌های جهانی شاهد تمرکز قابل توجهی بر مدرن‌سازی و ساخت فرودگاه‌ها، بنادر و کانال‌ها برای پاسخگویی به افزایش تقاضای تجارت و مسافر است.
- مدرن‌سازی فرودگاه: پیش‌بینی می‌شود بازار جهانی ساخت فرودگاه از ۱,۲۰۴.۰۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ به ۱,۲۲۴.۷۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵ افزایش یابد.
- سرمایه‌گذاری در بنادر: سرمایه‌گذاری اخیر ایالات متحده در بنادر کانال پاناما نشان‌دهنده اعتماد فزاینده سرمایه‌گذاران به کشورهای در حال توسعه است.
نقش سرمایه خصوصی در توسعه زیرساخت‌ها
سرمایه‌گذاری خصوصی نقش اساسی در پر کردن شکاف تأمین مالی زیرساخت‌ها دارد، به ویژه در بخش‌هایی مانند زیرساخت‌های دیجیتال و انرژی. صندوق‌های سرمایه‌گذاری زیرساختی در سال ۲۰۲۴ مبلغ ۸۷ میلیارد دلار جمع‌آوری کردند که نسبت به سال ۲۰۲۳ افزایش ۱۴ درصدی را نشان می‌دهد و علاقه مجدد به سرمایه‌گذاری‌های مخابراتی را نشان می‌دهد.
بیش از دو سوم (۶۷ درصد) از شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی در سراسر جهان قصد دارند سرمایه‌گذاری‌های خود را در سال ۲۰۲۵ افزایش دهند، که نقش آنها را در تأمین مالی پروژه‌های حیاتی که اتصال جهانی و تجارت دیجیتال را در سراسر مرزها تقویت می‌کنند، تثبیت می‌کند.
نتیجه‌گیری
مدیریت دارایی‌های زیرساختی در سال ۲۰۲۵ با چالش‌ها و فرصت‌های متعددی روبرو است. از رشد هوش مصنوعی و مراکز داده گرفته تا توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و اقتصاد چرخشی، این حوزه در حال تحول و پیشرفت مداوم است. سرمایه‌گذاران و مدیران دارایی باید با درک عمیق از این روندها و با استراتژی‌های مناسب، از فرصت‌های موجود بهره‌برداری کنند.
منابع و مراجع
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مدیریت دارایی‌های زیرساختی و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در این حوزه، می‌توانید به منابع زیر مراجعه کنید: